MỤN KHÔNG VIÊM (P2) – Điều trị, phòng ngừa mụn đầu đen, đầu trắng, mụn cám từ gốc

Link phần 1: https://twinsskin.com/khoa-hoc-lan-da/mun-khong-viem-p1-mun-dau-den-dau-trang-mun-cam-tu-dau-ma-ra/

Nguyên tắc điều trị tình trạng mụn không viêm là dựa theo căn nguyên gây bệnh. Đó là hiện tượng tăng tiết bã; tăng bít tắc do tăng sừng hóa, dày sừng, làm sạch da kém,… (bạn đọc lại phần 1 để hiểu rõ nhé). Đối với trường hợp làn da có cả mụn viêm và không viêm, bạn sẽ phải xử lý cả vi khuẩn. Bởi chúng có thể mang chủng độc lực cao, khiến mụn không viêm chuyển thành mụn viêm và làm viêm lan rộng.

Còn với tình trạng mụn không viêm đơn thuần, chúng ta gần như không cần tác động yếu tố vi khuẩn. Bởi mặc dù chúng có tham gia sử dụng bã nhờn nhưng không gây viêm và gần như sinh sống hòa bình với nang lông. Miễn là bạn khắc phục được vấn đề bít tắc lỗ chân lông và giảm tiết bã, lượng vi khuẩn sẽ tự ổn định.

Cùng Twins đi vào chi tiết nhé!

Điều trị tại chỗ

Liệu pháp tại chỗ dùng trong điều trị mụn không viêm được xếp vào mức độ nhẹ. Chúng ta sẽ có các hoạt chất bao gồm retinoids tại chỗ, axit azelaic, axit salicylic, acid glycolic và benzoyl peroxide. Chúng có thể được kết hợp để đồng thời vừa ức chế tiết bã, vừa làm giảm bít tắc lỗ chân lông.

Retinoids

Retinoids tại chỗ nhìn chung sẽ kiểm soát sự hình thành các microcomedones, giảm tổn thương của các mụn hiện có, giảm sản xuất bã nhờn và bình thường hóa quá trình sừng hoá. Trong đó, microcomedones là tiền thân của mụn trứng cá, nằm dưới da và chúng ta không nhìn thấy được. Việc nhắm mục tiêu vào các microcomedones là để ngăn chặn sự hình thành mụn trứng cá. Ngoài ra nhờ vào đặc tính chống viêm, Retinoids tại chỗ còn giúp ngăn chuyển từ mụn không viêm thành mụn viêm.

Nguyên tắc dùng retinoids điều trị mụn không viêm cần dùng đúng chỉ định, phù hợp với tình trạng da và cần thời gian điều trị đủ lâu và có biện pháp duy trì sau đó. Sau đây là một số hoạt chất nhóm Retinoids gợi ý dành cho bạn:

• Adapalene

Adapalene là một chất retinoid tổng hợp, được sử dụng phổ biến trong điều trị mụn trứng cá không viêm do khả năng dung nạp tốt và ít kích ứng. Đồng thời dễ bổ sung các chất dưỡng ẩm vào công thức của adapalene. Chúng giúp bình thường hóa quá trình sừng hoá, ngăn ngừa sự hình thành nhân mụn trứng cá, giải quyết tốt tình trạng mụn đầu trắng, đầu đen và dạng sợi bã nhờn.

• Retinol

Retinol là một retinoid thế hệ thứ nhất, sẽ chuyển hóa thành acid retinoic để thực hiện nhiệm vụ bình thường hóa quá trình sừng hóa và giảm tiết bã. Do đó, Retinol có thể giải quyết 2 căn nguyên lớn gây ra mụn không viêm. Tuy nhiên, hoạt chất này còn phụ thuộc lớn vào công thức sản phẩm bởi tính kém ổn định trước tác động nhiệt và ánh sáng.

Lúc này, BioGenic Retinol nhà Twins sẽ là một giải pháp hoàn hảo dành cho bạn. Sản phẩm được ứng dụng công nghệ bọc phân tử sinh học, đảm bảo cả 3 tiêu chí Ổn định – Hiệu quả – Giảm kích ứng tối đa. Từ đó để làn da có thể “tận hưởng” tối ưu những lợi ích tuyệt vời từ Retinol.

Tham khảo ngay tại đây: https://shopee.vn/search?keyword=biogenic%20retinol&shop=144279740

• Tretinoin

Tretinoin là được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá để điều hòa quá trình sừng hóa của biểu mô, ngăn chặn sự tắc nghẽn của các đơn vị tuyến bã. Đây là dược chất mạnh mẽ nhất được lựa chọn để điều trị mụn không viêm. Tuy nhiên bởi khả năng gây kích ứng cao, Tretinoin ít được ưu tiên hơn retinol và adapalene. Thông thường nếu điều trị với retinol và adapalene thất bại hoặc không dung nạp, người ta mới lựa chọn Tretinoin.

Một số hoạt chất thoa tại chỗ khác

• Benzoyl Peroxide

Benzoyl peroxide bôi tại chỗ cũng có tác dụng kìm tiết bã nhẹ góp phần vào hoạt động tiêu sừng và hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá không viêm. Mặc dù có thể được sử dụng riêng lẻ trong thời gian 6-8 tuần, nhưng Benzoyl Peroxide thường được kết hợp với retinoids tại chỗ để tăng hiệu quả điều trị.

• Axit azelaic

Axit azelaic là một axit dicarboxylic tự nhiên có đặc tính kìm khuẩn, chống viêm, chống oxy hóa và chống sừng hóa. Axit azelaic kết hợp với benzoyl peroxide hoặc AHA sẽ mang lại hiệu quả hơn trong điều trị mụn không viêm. Bạn cũng hoàn toàn có thể dùng cùng với nhóm retinoids. Tuy nhiên sẽ tăng khả năng kích ứng nên cần được lựa chọn tuỳ vào tình trạng da và kinh nghiệm sử dụng.

• BHA

Axit Salycilic (SA) là một axit BHA điển hình được sử dụng điều trị mụn không viêm do đặc tính tiêu sừng và phân giải mụn mạnh. BHA thúc đẩy sự bong tróc của các lớp sừng và ngăn chặn tắc nghẽn lỗ chân lông. Với dạng mụn không viêm, bạn có thể kết hợp SA với một trong các nhóm: retinoids, BPO, acid azelaic,…hoặc kết hợp giữa SA nồng độ thấp dùng hằng ngày với các biện pháp xâm lấn như peel da.

Tham khảo ngay BioGenic BHA nhà Twins – tiên phong ứng dụng công nghệ màng bọc sinh học, giúp giải phóng lượng BHA (Salicylic Acid) tinh khiết sâu vào da vượt trội so với các công thức truyền thống: https://shopee.vn/search?keyword=biogenic%20bha&shop=144279740

• AHA

Nhóm axit α-hydroxy (axit có nguồn gốc từ trái cây) thường được sử dụng như một chất bổ trợ trong điều trị mụn trứng cá không viêm, đặc biệt khi dùng ở nồng độ thấp. Điển hình là GA (acid glycolic) gây ra hiện tượng tróc vảy da bằng cách làm giảm độ kết dính của tế bào sừng bề mặt, giảm bít tắc lỗ chân lông. Đồng thời còn có khả năng tăng hydrat hóa cho lớp sừng biểu bì vì vậy AHA sẽ thích hợp với làn da khô có mụn không viêm. Tuy nhiên để tăng hiệu quả điều trị, bạn cần kết hợp với các nhóm thuốc khác như retinoids.

Điều trị bằng đường uống

Điều trị toàn thân bằng đường uống là phương pháp được chỉ định rất hạn chế. Chỉ được cân nhắc khi bạn điều trị tại chỗ thất bại hoặc dung nạp kém và tình trạng mụn không viêm tái phát nhiều lần. Bạn cũng cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ và tuyệt đối không nên tự ý điều trị tại nhà nhé!

Isotretinoin

Isotretinoin là một retinoid toàn thân và dẫn xuất của vitamin A, hiện đang được sử dụng như một phương pháp điều trị đầu tiên cho mụn trứng cá nặng hoặc mụn viêm. Đây là là loại thuốc duy nhất được biết đến với khả năng ngăn chặn mụn trứng cá trong thời gian dài. Isotretinoin cũng có thể có lợi cho những bệnh nhân bị các trường hợp mụn trứng cá nhẹ đến trung bình, đã kháng thuốc tại chỗ hoặc các thuốc uống khác trước đây. Tuy nhiên các bác sĩ lâm sàng sẽ cân nhắc rất kỹ chỉ định isotretinoin với dạng mụn không viêm vì nguy cơ và tác dụng phụ của thuốc với cơ thể. Vì vậy, Isotretinoin gần như được chỉ định hạn chế trong điều trị mụn không viêm. Và cũng bởi chúng ta hoàn toàn có nhiều lựa chọn khác an toàn hơn như các hoạt chất bôi tại chỗ Twins vừa đề cập ở trên.

Isotretinoin thường được cân nhắc nhiều hơn với các trường hợp có cả mụn viêm và mụn không viêm, trên cơ địa da tăng tiết dầu nặng và không đáp ứng với điều trị tại chỗ.

Thuốc tránh thai kết hợp

Đây là phương pháp kết hợp của estrogen và progestin. Thành phần estrogen thường là ethinyl estradiol(EE). Mục đích là để kháng androgen tổng thể, giảm tăng sinh bã nhờn. Nhược điểm của biện pháp này là thời gian sử dụng thuốc lâu mới đạt hiệu quả.

Chỉ định dạng thuốc tránh thai kết hợp với tình trạng mụn không viêm chỉ được cân nhắc ở cơ địa có hiện tượng cường androgen ở phụ nữ kèm tình trạng mụn không viêm dai dẳng.

Biện pháp can thiệp xâm lấn

Thay da hóa học

Một số hoạt chất thường được sử dụng:

• Axit salicylic (SA)

Trong điều trị mụn không viêm, SA giúp ngăn chặn sự hình thành nhân mụn, giảm tiết bã nhờn, giải quyết nhanh tình trạng mụn không viêm. 5-20% SA được sử dụng để thay da bề mặt trong liệu pháp trị mụn không viêm.

• Axit glycolic (GA)

GA được sử dụng  với các nồng độ khác nhau từ 20-70%. Độ thâm nhập và cường độ của GA tăng lên khi tăng nồng độ và thời gian tiếp xúc. Tác nhân này phải được trung hòa bằng dung dịch kiềm như natri bicacbonat hoặc nước muối thông thường để ngăn chặn tác dụng tiếp tục của nó. GA có tính an toàn cao và ít có khả năng gây độc toàn thân.

Một số AHA khác cũng được sử dụng trong biện pháp thay da sinh học để điều trị mụn trứng cá không viêm dạng mụn đầu trắng, đầu đen như acid lactic, acid mandelic…

Nặn mụn

Kỹ thuật này có thể được sử dụng đồng thời với các biện pháp nêu trên trong trường hợp mụn đầu đen, đầu trắng và ngay cả sợi bã nhờn. Tuy nhiên, để không gây ra sẹo sau nặn, bạn cần thực hiện đúng kỹ thuật. Phương pháp này cần đảm bảo những điều sau:

• Sát trùng tốt (tay, dụng cụ nặn, vị trí nặn…)
• Tạo áp lực từ nhẹ đến trung bình lên phía trên mụn cho đến khi tất cả các chất bên trong được ép ra ngoài.

Ngoài ra, trước khi loại bỏ mụn cám bằng tay, bạn có thể sử dụng phương pháp tẩy tế bào chết hóa học để giảm tình trạng tăng sừng.

Cách chăm sóc da mụn đầu đen lỗ chân lông to

Để chăm sóc da và ngăn ngừa mụn đầu đen tận gốc, bạn cần loại bỏ nguyên nhân gây mụn, giữ cho lỗ chân lông luôn thông thoáng, sạch sẽ và tránh các tác động xấu làm da tổn thương. Mụn không viêm do 2 nguyên nhân lớn gây ra là tăng tiết bã và bít tắc lỗ chân lông. Vì vậy, chăm sóc da cần đảm bảo việc làm sạch và ngăn những tác động ngoại sinh cũng như nội sinh làm tăng tiết dầu trên da. Sau đây là một số lưu ý dành cho bạn.

• Tẩy trang: Thực hiện tẩy trang buổi tối trước khi rửa mặt với loại tẩy trang phù hợp theo tình trạng da và mức độ trang điểm trong ngày.
• Rửa mặt: Nên rửa mặt 2 lần/ngày vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ bằng sữa rửa mặt để loại bỏ tình trạng tích tụ bã nhờn và bụi bẩn trên da. Các loại sữa rửa mặt dịu nhẹ, không gây đỏ da hay kích ứng, có pH gần với pH da là lựa chọn phù hợp với làn da bị mụn không viêm.
• Tẩy tế bào chết: Nên tẩy tế bào chết cho da 1 – 2 lần/tuần (dùng tẩy tế bào chết hóa học hoặc vật lý, ưu tiên dạng hóa học).
• Sử dụng mỹ phẩm dưỡng và bảo vệ: Ưu tiên sử dụng các loại mỹ phẩm không chứa dầu hoặc silicone với làn da có tình trạng mụn không viêm.
• Chế độ sinh hoạt khoa học: Hạn chế đồ uống chứa nhiều đường, cồn, cafein,… vì chúng không chỉ gây hại cho cơ thể mà còn kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh. Thay vào đó, nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung thêm rau quả tươi vào thực đơn, uống đủ khoảng 2 lít nước/ngày. Đồng thời, cần sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh tình trạng stress, lo lắng làm tăng hoạt động tuyến bã.

Kết luận

Mụn không viêm dễ tái đi tái lại và có thể tiến triển thành mụn viêm nếu điều trị sai cách. Vì vậy việc lựa chọn hướng giải quyết, chăm sóc da đúng ngay từ đầu là rất quan trọng. Qua chủ đề này, Twins hy vọng đã giúp bạn nắm rõ được cả cơ chế và phương pháp xử lý an toàn, mang đến hiệu quả lâu dài.

Hẹn gặp lại bạn trong những bài viết kỳ sau. Chúc bạn luôn xinh đẹp, tự tin và hạnh phúc!

Nguồn: Cố vấn chuyên môn Twins Skin – Bác sĩ Đỗ Thành tổng hợp, bình luận và biên tập.