CHĂM SÓC DA CHUẨN – CHỈNH SAU PEEL, XÂM LẤN ĐIỀU TRỊ MỤN, NÁM

Được xem là cách tác động nhanh và mang lại hiệu quả rõ rệt, các phương pháp xâm lấn như peel, laser, lăn kim ngày càng được nhiều bạn lựa chọn. Thế nhưng bạn có biết, thực hiện xong là một chuyện, việc chăm sóc sau đó lại càng quan trọng hơn. Thậm chí chúng còn quyết định đến kết quả lâu dài và giúp bạn tránh được việc “phản tác dụng” sau điều trị.

Với chủ đề đầy tính ứng dụng và hữu ích cho mọi nhà như vậy, đây hứa hẹn sẽ là một bài viết không thể bỏ qua. Bạn đã sẵn sàng cùng Twins khám phá?

Bắt đầu thôi nào!

Chăm sóc da sau xâm lấn điều trị mụn trứng cá

Peel da điều trị mụn

Các hoạt chất peel

Một số hóa chất peel thường được sử dụng trong điều trị mụn (chỉ dùng để peel rất nông hoặc nông và rất ít khi peel trung bình):

• Glycolic acid (GA) các nồng độ khác nhau từ 20% đến 70%;
• Axit lactic các nồng độ từ 10% đến 50%;
• Axit madelic sử dụng đơn độc hoặc kết hợp với các acid khác, khi sử dụng đơn độc dùng nồng độ từ 20 – 50%;
• Axit trichloroacetic(TCA) 15-35%;
• Dung dịch jessner (là sự kết hợp của 14% SA, 14% resorcinol và 14% LA trong 95% ethanol);
• Axit salycilic 20-30%.

Chăm sóc da sau peel

Nguyên tắc chung tuyệt đối để da bong tự nhiên, không cạy bóc. Thoa dưỡng ẩm, chống nắng để bảo vệ da tránh mất nước và tăng sắc tố.

8h đầu sau peel: đắp gạc thấm nước muối sinh lý để lạnh, từ 1 – 2 lần, mỗi lần 20-30 phút, sau đó kem dưỡng ẩm (thành phần dịu nhẹ ưu tiên các chất phục hồi như B5, an toàn, tránh những chất kích thích), tránh nắng tuyệt đối bằng kem chống nắng và che chắn (vào ban ngày).

Sau 8h đầu: Đảm bảo thoa dưỡng ẩm – chống nắng (vào ban ngày, nên thoa lại sau mỗi 2h), kèm che chắn thật kỹ, ngăn ngừa tia UV tác động lên da. Cụ thể:

• Sáng: lau mặt nhẹ nhàng bằng gạc thấm nước muối sinh lý, sau đó thoa dưỡng ẩm, kem chống nắng, thoa lại lần tiếp theo làm tương tự.
• Tối: Lau mặt bằng gạc thấm nước muối sinh lý – có thể đắp mặt với gạc thấm nước muối sinh lý để lạnh 20-30p – thoa dưỡng ẩm – ngủ sớm.

Đến khi da bong hết: thường từ 3-7 ngày: bắt đầu dùng những bước cơ bản trong chăm sóc da, kèm các lọai thuốc thoa điều trị các vấn đề da. Vẫn đảm bảo thoa kem chống nắng, thoa lại sau 2-3h trong ít nhất 2 tuần sau peel.

Kết hợp thuốc thoa dùng trong điều trị mụn:

Tùy tình trạng mụn, bạn sẽ được thiết kế phác đồ điều trị riêng với sự phối hợp các thuốc thoa khác nhau như:

• Nhóm retinoids: tretinoin, adapalene, retinol…thoa toàn mặt ngày 1 lần buổi tối, thường thoa sau bước serum hoặc toner. Đây là nhóm điều trị chính, cần tiếp xúc trực tiếp với da khô, nên ưu tiên thoa trước các mỹ phẩm chăm sóc khác.
• AHA/BHA, axit azelaic: thoa toàn mặt, có thể dùng buổi sáng, tránh dùng cùng thời điểm với nhóm retinoids, nếu không dùng nhóm retinoids có thể dùng buổi tối. Thứ tự sử dụng tùy dạng bào chế.
• Benzoyl Peroxide (BPO), thuốc thoa kháng sinh: ưu tiên dùng chấm mụn ngày 2 lần dành cho mụn viêm. Thứ tự sử dụng tùy dạng bào chế, thường dùng sau bước rửa mặt hoặc toner.

Chế độ dinh dưỡng: Đảm bảo cung cấp đủ, cân đối dinh dưỡng, bổ xung protein (quy ước theo cân nặng sẽ vào khoảng 1.5g/kg/ngày), uống nhiều nước, ăn nhiều hoa quả chứa vitamin A, C, E, kiêng rượu bia, chất kích thích.

Một số lưu ý quan trọng khác dành cho bạn: Các hành động khác như mát xa, xông hơi, … không thực hiện trong 2 tuần sau thay da. Với trường hợp peel trung bình với TCA, bạn cần cập nhật tình trạng da cho bác sĩ hằng ngày và thăm khám sau khi da bong hoàn toàn. Trường hợp miễn dịch kém cần được kê kháng sinh toàn thân trong 7 ngày sau điều trị. Với peel nông với nồng độ axit cao (ví dụ SA trên 20%…), bạn cần được thăm khám sau khi da bong hết để được chỉ định dùng thuốc thoa phù hợp. Với trường hợp có Herpes hoạt động sẽ được chỉ định dùng thuốc ức chế virus trước và sau peel.

Vi kim tảo biển

Một số điều cần biết về vi kim tảo biển

Đây là phương pháp ít được sử dụng cho điều trị mụn và chỉ thích hợp với trường hợp mụn không viêm và viêm nhẹ.

Vi kim tảo biển thực chất là kỹ thuật thay da vật lý bằng cách sử dụng các tinh thể silicat giống như những đầu kim thu nhỏ tạo ra các vi chấn thương trên da. Điều này sẽ gây ra các phản ứng viêm nhẹ trên da, kích thích tăng tuần hoàn làm loại bỏ lớp da cũ, da lão hóa, thúc đẩy quá trình đổi mới và tái tạo lớp da mới.

Ngoài ra, các thành phần có trong tảo biển còn giúp loại bỏ lớp tế bào chết trên da, cung cấp đầy đủ hơn các khoáng chất, vitamin cần thiết cho da cũng như các chất chống oxy hóa khôi phục và tái tạo cấu trúc da. Vi kim tảo biển cũng được xem là một trong những phương pháp thẩm mỹ ít xâm lấn cho hiệu quả cao và độ an toàn nếu diễn ra đúng quy trình.

Chăm sóc sau vi kim tảo

2h đầu sau thủ thuật: hạn chế tối đa các hoạt động gây nhiễm trùng trên vùng vi kim, có thể thoa các yếu tố kích thích tăng trưởng nhưng cần đảm bảo vô trùng, tránh nắng tuyệt đối.

Trong ngày đầu tiên sau thủ thuật: Chỉ thoa các yếu tố tăng trưởng kích thích tái tạo da (nếu có) đảm bảo vô trùng. Tránh nắng tuyệt đối, nếu buộc phải ra ngoài đảm bảo thoa kem chống nắng sau mỗi 2h. Vệ sinh da bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý vô trùng hoặc nước cất.

Các ngày sau đó đến khi da bong hoàn toàn (da thường bong sau khi làm thủ thuật từ 3 – 7 ngày tùy mức độ tác động):

• Sáng: lau mặt bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý hoặc nước cất – thoa các yếu tố tăng trưởng kích thích tái tạo da(nếu có – chỉ thoa trong 3 ngày đầu tiên) – thoa dưỡng ẩm-thoa kem chống nắng dày (2h/lần, thoa chồng lên lớp cũ)
• Trưa: như buổi sáng
• Tối: lau mặt bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý hoặc nước cất – thoa các yếu tố tăng trưởng kích thích tái tạo da (nếu có – chỉ thoa trong 3 ngày đầu tiên) – thoa dưỡng ẩm
• Sau khi da bong hết: thực hiện chăm sóc da bình thường như trước thủ thuật với các bước cơ bản và thuốc thoa điều trị mụn theo phác đồ.

Nặn mụn & Tiêm corticoid trong mụn

Đối với nặn mụn, phương pháp này thường được áp dụng cho mụn không viêm (đầu trắng, đen), mụn viêm đã khu trú tổn thương (phát hiện nhân, se cồi mụn). Còn tiêm corticoid trong mụn sẽ được thực hiện với mụn viêm nặng(sẩn lớn, cục, nang, mạch lươn), tuy nhiên ở Việt Nam ít sử dụng.

Chăm sóc sau nặn mụn

• Ngay sau khi nặn mụn, đặc biệt với mụn viêm, bạn chỉ cần để yên và không thực hiện bất kỳ việc chăm sóc nào (có thể thoa gel kháng sinh nếu cần). Các bước chăm sóc da chỉ nên thực hiện sau ít nhất 1 tiếng sau nặn mụn.
• Sau 1 tiếng: chăm sóc da bình thường với các bước cơ bản và các thuốc thoa trong phác đồ, hạn chế tối đa chạm tay lên vùng da mặt.
• Đối với chích nặn mụn viêm dạng sẩn, cục, nang, mạch lươn: cần kê kháng sinh toàn thân và thuốc giảm viêm, tùy mức độ mụn.

Chăm sóc sau tiêm: tương như sau nặn mụn.

Chăm sóc da sau xâm lấn điều trị nám

Peel da điều trị nám

Áp dụng hiệu quả hơn với nám thượng bì.

Các hoạt chất peel

Các hóa chất peel ưu tiên sử dụng trong điều trị nám (chỉ dùng để peel rất nông hoặc nông và rất ít khi peel trung bình):

• Ưu tiên nhóm AHA: GA các nồng độ khác nhau từ 20% đến 70%; axit lactic các nồng độ từ 10% đến 50%; axit madelic sử dụng đơn độc hoặc kết hợp với các acid khác, khi sử dụng đơn độc dùng nồng độ từ 20 – 50%;
• Axit trichloroacetic ưu tiên nồng độ 25% đến 35% dùng để chấm điểm tàn nhang hơn là peel toàn vùng nám;
• Axit salycilic 20-30%.

Chăm sóc da sau peel

Tương tự giống đối với peel điều trị mụn, bạn cũng cần đảm bảo chống nắng tốt, kết hợp với các hoạt chất điều trị dùng chủ yếu trong điều trị nám tại chỗ: Hidroquinone, retinoid (tretinoin, retinol), Arbutin, kojic axit, axit azelaic, vitamin C, Tranexemic acid, … Việc thoa riêng hay phối hợp tùy tình trạng nám và hướng dẫn của bác sĩ. Thường phối hợp nên có nhóm retinoids và một hoạt chất ức chế sắc tố hiệu quả.

Để đảm bảo kết quả tốt nhất, bạn cần thực hiện thoa hoạt chất tích cực trước khi peel (dừng trước 3 ngày trước thủ thuật) và sau khi da bong hoàn toàn(3-7 ngày sau peel). Với peel rất nông có thể dùng ngay các hoạt chất điều trị sau peel.

Vi kim tảo biển

Chăm sóc tương tự đối với điều trị mụn bằng vi tảo.

Mesotherapy điều trị nám

Tiêm meso là một phương pháp trị liệu sử dụng một lượng thuốc hay dưỡng chất rất nhỏ tiêm trực tiếp vào trong da. Khi thực hiện tiêm meso hay tiêm vi điểm sẽ tạo nhiều điểm nhỏ đều khắp trên da. Tại các điểm này chứa một lượng dưỡng chất, thuốc. Nhờ đưa trực tiếp vào trong da mà dưỡng chất sẽ phát huy tác dụng nhiều hơn so với phương pháp bôi thông thường.

Hoạt chất thường sử dụng: Peptid, glutathione, Kojic acid, Phytic acid, Glycolic acid, Vitamin C dạng tinh thể, Arbutin, Nicotinamide, Liquorice…

Chăm sóc sau mesotherapy

2h sau tiêm: hạn chế tối đa các hoạt động gây nhiễm trùng trên vùng vi tiêm meso, có thể thoa các dung dịch còn thừa lại sau tiêm trên để điện di nhưng cần đảm bảo vô trùng, tránh nắng tuyệt đối.

Trong ngày đầu tiên sau thủ thuật:

• Tránh nắng tuyệt đối, đảm bảo dưỡng ẩm và chống nắng vào ban ngày nếu buộc phải ra ngoài đảm bảo thoa kcn 2h/lần.
• Các hoạt chất làm sáng da: có thể thoa nhưng tránh các chất trực tiếp làm da nhạy cảm với ánh sáng như nhóm retinoids.
• Vệ sinh da bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý vô trùng hoặc nước cất khi cần.

Những ngày sau đó: trở lại chăm sóc da bình thường với các bước cơ bản và sử dụng hoạt chất thoa điều trị tại chỗ. Chú ý chống nắng tốt.

Phi kim, lăn kim điều trị nám

Phương pháp này thường kết hợp với mesotherapy trong cùng một buổi điều trị hoặc sử dụng đơn độc làm kênh phân phối các hoạt chất điều trị nám tới vùng da bệnh lý.

Hoạt chất thường sử dụng: Peptid, glutathione, Kojic acid, Phytic acid, Glycolic acid, Vitamin C dạng tinh thể, Arbutin, Nicotinamide, Liquorice…

Chăm sóc sau thủ thuật

Tương tự vi tảo: thay các yếu tố tăng trưởng thoa sau thủ thuật bằng chính hoạt chất dùng để phi kim hoặc lăn kim.

2h đầu sau thủ thuật: hạn chế tối đa các hoạt động không vô trùng trên vùng thực hiện thủ thuật, có thể thoa các hoạt chất còn dư của thủ thuật nhưng cần đảm bảo vô trùng, tránh nắng tuyệt đối.

Trong ngày đầu tiên sau thủ thuật: thoa các yếu tố tăng trưởng kích thích tái tạo da(nếu có) đảm bảo vô trùng. Tránh nắng tuyệt đối, nếu buộc phải ra ngoài đảm bảo thoa kcn 2h/lần. Vệ sinh da bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý vô trùng hoặc nước cất.

Các ngày sau đó đến khi da bong hoàn toàn (da thường bong sau khi làm thủ thuật từ 3 – 7 ngày tùy mức độ tác động):

• Sáng: lau mặt bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý hoặc nước cất – thoa các chất làm sáng da an toàn, tạm dừng nhóm làm da tăng nhạy cảm với ánh sáng như nhóm retinoids – thoa dưỡng ẩm, thoa chống nắng dày(2h/lần, thoa chồng lên lớp cũ)
• Trưa: như buổi sáng
• Tối: lau mặt bằng bông tẩy trang thấm nước muối sinh lý hoặc nước cất – thoa các chất làm sáng da an toàn, tạm dừng nhóm làm da tăng nhạy cảm với ánh sáng như nhóm retinoids dưỡng ẩm

Sau khi da bong hết: thực hiện chăm sóc da bình thường như trước thủ thuật với các bước cơ bản và thuốc thoa điều trị nám theo phác đồ.

Điều trị tàn nhang, đồi mồi bằng TCA hoặc laser

Với thủ thuật điều trị bằng TCA, nồng độ TCA 25 – 35% được sử dụng, chấm bằng bông tăm tại các nốt tàn nhang, đồi mồi đơn độc, bản chất vẫn giống như peel da.

Chăm sóc sau điều trị: tương tự peel da, tuy nhiên vùng điều trị có thể khu trú ở gò má hoặc một số vùng, vì vậy có thể chỉ chăm sóc vùng điều trị giống như liệu trình peel, vùng khác chăm sóc da bình thường và đảm bảo chống nắng.

Với điều trị bằng laser, bạn sẽ được bắn bong với tia laser 532nm hoặc laser C02, cách chăm sóc sau điều trị tương tự như điều trị bằng TCA.

Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích để có thể đạt được hiệu quả tối đa, cũng như tránh được những tác dụng phụ không đáng có sau quá trình điều trị xâm lấn.

Chúc bạn thành công!

Nguồn: Cố vấn chuyên môn Twins Skin – Bác sĩ Đỗ Thành tổng hợp, bình luận và biên tập.